Салық органдарының құпиясы: Болат Назарбаевтың ұлы Қазақстанның ең бай 50 бизнесменінің қатарына қалай кірді

Мемлекеттік кірістер комитеті өкілдері Болат Назарбаевтың ұлы Нұрбол Назарбаевтың Алматы облысы ІІД бастығының орынбасары қызметін атқара жүріп,  «Форбс» тізіміне қалай енгені туралы сұраққа жауап беруден бас тартты. Orda.kz экс-президент жанұясының ең құпия өкілдерінің бірінің неге иелік ететінін оқырмандардың есіне салуды жөн көрді.

Орталық коммуникациялар қызметінде жалпы декларация тақырыбына арналған баспасөз мәслихатында Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігі Мемлекеттік кірістер департаментінің директоры Нұржан Қуандықов пен елордалық мемлекеттік кірістер департаментінің басқарма басшысы Нұра Руслан Жәйкеев сөз сөйледі.

Олар 2024 жылдың 1 қаңтарынан басталатын жеке кәсіпкерлер мен заңды тұлғалар үшін жалпыға бірдей декларациялаудың жаңа кезеңі туралы сөз болды.

Журналистер шенеуніктерге 2021 жылы елімізде мемлекеттік қызметкерлердің кірістерін жариялау үшін жалпыға бірдей декларациялаудың бірінші кезеңі енгізілгенін еске салып, Назарбаевтар отбасынан шыққан мемлекеттік қызметшілер декларация тапсырды ма, жоқ па деген сауал қойды.

Атап айтқанда, олар Дариға мен Нұрбол Назарбаевты (Болат пен оның үшінші әйелі Гүлнұрдың ұлы) сөз еткен. Соңғысы Қазақстанның ең бай 50 бизнесмені тізімінде 45-ші орында тұр.

«Олар барлық мемлекеттік қызметшілер сияқты декларация тапсырды. Бірақ қаржы көлемін жария етуге құқымыз жоқ. Бұл Салық кодексімен қорғалатын құпия ақпарат», - деп жауап берді Қуандықов.

Журналистердің «Мемлекеттік кірістер комитеті Назарбаевтардың байлығының қайдан шыққанын тексеріп жатыр ма?» деген сұраққа шенеуніктер бір-бірінің сөзін бөліп, бұл құқық қорғау органдарының міндеті деп жауап берді. Жәйкеев тіпті бұл тақырыптың брифингтің күн тәртібіне сәйкес келмейтінін де айтты.

Естеріңізге сала кетейік, 2024 жылдың 1 қаңтарынан бастап салық органдары басшыларды, заңды тұлғалардың құрылтайшылары мен жеке кәсіпкерлерді, сондай-ақ олардың жұбайларын тексереді. Бір қызығы, көрнекті мемлекеттік қызметкерлердің байлығының қайдан шыққаны туралы сұраққа Қаржы министрлігі жауап бере алмайды.

Нұрбол Назарбаев қандай байлыққа ие?

Нұрбол Назарбаев – отбасының ең құпия мүшелерінің бірі. Құқық қорғау органдарындағы жоғары лауазымдарына қарамастан, интернетте Болат Назарбаевтың үлкен ұлының бір ғана суреті бар.

Прокурор, аса маңызды істер бойынша аға тергеуші, Алматы облысы ІІД (қазіргі ІІБ) тергеу бөлімінің бастығы қызметін атқарды. Ол 2017 жылы Алматы облыстық полиция департаменті бастығының орынбасары болған кезде мемлекеттік қызметтен кеткен.

Бұған дейін Orda.kz тергеу бөлімі отставкадағы полиция полковнигінің қанша жалақы алатынын анықтаған болатын. Нұрбол Назарбаевтың Алматының элиталық аймағында тау көрінетін сәнді сарайы, «Prime Capital Invest» және «Үш Қоңыр Инвест Корпорация» ЖШС инвестициялық компаниялары және «Qaz-Ak-Kus» ЖШС ет компаниясы бар.

13 қарашада Нұрбол мен тағы 20 баланың әкесі Болат Назарбаев қайтыс болғаннан кейін мүлікті бөлу мәселесі көтерілді. Бірақ мұраның тағдыры 2023 жылдың сәуір айында алдын ала шешіліп қойғаны белгілі болды. Orda.kz бизнес империяның бір бөлігі Нұрболдың қолына өткенін анықтады.

Біз келесі компаниялар туралы айтып отырмыз:

• Prime Capital RE Karasay –  жылжымайтын мүлікті сатып алу-сату («Breeding Company» ЖШС құрылтайшысы – аралас ауыл шаруашылығы; «Steppe AgroMeat» ЖШС – аралас егіншілік, мал шаруашылығы және дәнді және бұршақ дақылдарын өсіру; «Qaz Agro Center» ЖШС – дәнді және бұршақ дақылдарын өсіру, асыл тұқымды жылқылар).

• Prime Services – коммерциялық қызмет және менеджмент бойынша кеңес беру («БАХАР-А» ЖШС құрылтайшысы – мейрамханалар және тамақ жеткізу қызметтері).

2023 жылдың мамыр айында Нұрбол Назарбаевтың байлығы 155 миллион долларға бағаланды.