Қорғаныс министрлігі: Қарулы күштер бейбіт азаматтарға қарсы қару қолданбады

cover Республика алаңында әскерилер. Алматы, 6 қаңтар 2022 жыл. Фото: Валерий Шарифуллин / ТАСС

Редакция қаңтар айында жолдаған сұрау хатқа қорғаныс министрі Руслан Жақсылықовтың орнына орынбасары Сұлтан Қамалетдинов жауап берді. Вице-министрдің сөзінше, Қазақстанның қарулы күштері бейбіт азаматтарға қарсы қару қолданбаған. Осыған ұқсас жауапты президент Тоқаев пен оның сенімді өкілі, мемлекеттік хатшы Қарин де айтқан. Дегенмен билік түсіндірмесі оқиға орнында болған куәгерлердің сөзімен қабыспайды, тіпті мүлде қайшы.

.

Қаңтар оқиғаларында Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің әскери қызметшілері бейбіт азаматтарға қарсы қару қолданған жоқ.

Қазақстан қорғаныс министрінің
орынбасары Сұлтан Қамалетдинов

«Алматы гарнизонында Қарулы Күштерден Құрлық әскерлерінің әскери қызметшілері және әскери-оқу орындарының жоғары курс курсанттары қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз ету бойынша тапсырмаларды орындауға жұмылдырылды» делінген ресми жауапта.

6 қаңтарда Алматыдағы Республика алаңында топтасып тұрған бейбіт азаматтарға қарсы «қару қолданған әскер мен техника қай мекемеден (бөлімшелерден) бөлінді және қанша әскери ресурс жұмылдырылды?», «Олар қарулы күштердің қай түріне тиесілі?», «Бейбіт наразыларға қарсы орындалған әскери іс-қимылдың салдарынан неше адам қаза тапты?», «Алаңда баннер жайып тұрғандарға қарсы қару қолдануға кім қандай негізде бұйрық берді?» деген сауалдарды ведомствоның ішкі бұйрығына байланысты жауапсыз қалдырды.

«ҚР Қарулы Күштеріне қатысты таратылуға шектеулі қызметтік ақпарттар тізімі туралы» Қорғаныс министрлігінің ішкі бұйрығы талабының негізінде жұмылдырылған әскер мен техниканың нақты саны бойынша ақпарат таратылуы шектелген мәліметке жатады», – деп мәлімдеді қорғаныс министрлігі.

Алматыдағы қаңтар оқиғасынан. 5 қаңтар 2022 жыл. Фото: Павел Михаев / Reuters

Ведомство ұсынған ақпаратқа қарағанда, 4-7 қаңтар күндері Алматы қаласында қоғамдық тәртіпті бақылап-сақтауға Құрлық әскерлерінің әскери қызметшілері мен әскери-оқу орындарының жоғары курс курсанттары жұмылдырылып, тапсырма орындаған. Бірақ жұмылдырылған жеке құрамның нақты саны да құпия.

Сонымен қоса, вице-министр Сұлтан Қамалетдинов Алматыдағы дүрбелеңде екі әскеридің – подполковник Сәндібек Қайыров пен ефрейтор Ғабдолла Смайылқанов қаза тауып, 131 курсант жарақат алғанын хабарлады. Марқұмдардың отбасына әскери борышын атқару кезінде көрсеткен батылдығы мен жанқиярлығы, мемлекет мүддесін қорғаудағы жасаған ерліктері үшін II және III дәрежелі «Айбын» ордендері табысталған.

Ақпарат және коммуникациялар департаменті дайындаған жауапты бес бірдей шенеунік тексеріп құптаған. Хатқа былтыр қараша вице-министр орнына келген Қамалетдинов қол қойған.

6 қаңтарда алаңда тұрған бейбіт наразылар. Алматы, 2022 жыл. Фото: Айдана Жанәділова

БАҚ беттері мен әлеуметтік желілерде 6 қаңтарда күндіз алаңға жиналған бейбіт наразыларға Фурманов (қазіргі Назарбаев даңғылы) және Желтоқсан көшелерінен «әскерилер еш ескертусіз оқ жаудырғаны» жайлы куәгерлердің мәлімдемелері көптеп жарияланып жатыр. «Біз террорист емеспіз, қарапайым халықпыз» деген жазуы бар шамамен 15 метр ақ түсті баннер жайып, бейбіт тұрған азаматтарға қару қолданылды деген жағдайды билік әзірге растар емес.

7 қаңтарда президент Қасым-Жомарт Тоқаевтың күштік құрылым мен әскерге ескертусіз атуды бұйырғанын мәлімдеуі халықты, халықаралық қауымдастық пен құқық қорғаушыларды қатты алаңдатты. Полицияның мәліметінше, бір Алматыда 149 адам, оның ішінде 11 күштік құрылым қызметкері қаза тапқан. Билік тәртіпсіздіктерге қатыспаған, бірақ атылған оқтан көз жұмған бейбіт тұрғындар мен бейбіт наразылыққа шыққан марқұмдардың санын нақты айтпады. Суық қарудан опат болғандар тек 6 қаңтарда емес, 5 және 7-8 қаңтар күндері де тіркелген.

Жаңалықтар

барлық жаңалықтар