Макс Боқаев: конституциялық құрылтай керек

ORDA.KZ редакциясы әйгілі белсенді Макс Боқаевтан эксклюзивті сұхбат алған кезде ол Атыраудағы колониядан босатылған болатын.

4 ақпанда елдің саяси өмірінде маңызды факт орын алды, 48 жастағы саяси тұтқын Макс Боқаев босатылды.

Макс Боқаевтың пікірінше, қазір елде жүйелік дағдарыс, көптеген қайшылықтар жиналып қалған, сондықтан оларды шешу үшін конституциялық құрылтай шақыру керек. Онда оппозиция мемлекет басшыларымен бірге сындарлы диалог ретінде қордаланған мәселелерді талқылауы керек.

Боқаев 28 ақпанда Қазақстанның барлық ірі қалаларында бейбіт жиындар өткізуді ұсынады. Оның айтуынша, 27 ақпанда конституциялық құрылтай өткізіп, оппозиция делегаттары мен халық қалаулылары елдегі проблемаларды талқылап, Парламент сайлауын өткізудің жаңа күнін белгілеп, жаңа Конституция қабылдау қажет.

Макс оның қатысуынсыз шығарылған сот шешімін мойындамайды. Еске салсақ, Макс Боқаевқа қатысты сот процесі оның қатысуынсыз, сырттай, бостандыққа шығардан екі күн бұрын өтті. Босату алдында оған судья Гүлнәр Дәулешеваның шешімі тапсырылды, онда Макс Боқаевқа 11 пункттен тұратын шектеу шараларының тізімі көрсетілген.

Атап айтқанда, судья Макс Боқаевтың еске алу (көңіл айту) шараларын қоспағанда, кез-келген жиындарға қатысуына тыйым салды. Оған кез-келген наразылық акцияларына, бейбіт жиналыстарға, митингілерге қатысуға тыйым салынды. Сот оған кез-келген саяси партиялардың, қоғамдық бірлестіктердің, діни бірлестіктердің, кәсіподақтардың мүшесі болуға тыйым салды. Сонымен қатар, оған қайырымдылық шараларына қатысуға және ерікті болуға, өз еркімен қол қоюға және кез-келген өтініш пен шағымға қол жинауға, журналистермен сөйлесуге немесе журналист болуға тыйым салынды.
Бірақ жарлықтың ең жағымсыз тұсы -  қызмет көрсетуге және қызмет түрлерін пайдалануға тыйым салу. Яғни, Қазақстан билігі іс жүзінде Макс Боқаевты жұмыссыз болуға мәжбүрлеп, оған қаражат табуға да тыйым салып отыр.

https://youtu.be/d9OtNU2-FTk

Белгілі болғандай, мұндай сот шешімі Атырау облысы бойынша ҚАЖД басшысы Манарбек Ғабдуллиннің өтініші нәтижесінде пайда болған. Ол бірнеше рет азаматтық белсенділерді қудалаудың тікелей орындаушысы ретінде баспасөз назарына іліккен болатын. Атап айтқанда, БҚО полиция департаментінің қоғамдық қауіпсіздік бөлімінде жұмыс істеген кезінде Оралдағы наразылық митингілерін таратуларға қатысқан.

Нәтижесінде Макс Боқаев жеке басын куәландыратын ешқандай құжатсыз босатылды. Оның орнына оған төлқұжатындағы мәліметтер жазылған, жеке ісіндегі фотосуреті жапсырылған қағаз ғана берілді.

https://youtu.be/GYiMW7cVYZU

Макс Боқаевтың өзі, босатылатын күні оны таңғы 6-да оятып, таңғы 7-де мекемеден кетуді сұрағанын айтты.

«Мен колониядан мерзімінен бұрын шығудан  бас тарттым және мені заңмен белгіленген уақытта - таңғы сағат 8-ден кейін босатуды сұрадым», - деді Макс Боқаев.

Еске сала кетейік, Макс Боқаев 2016 жылы Атыраудағы Жер кодексіне енгізілген түзетулерге қарсы жаппай бейбіт митингіден кейін қамауға алынған. Кейінірек әлеуметтік алауыздық тудырды деген айыппен 5 жылға бас бостандығынан айрылды. Оған «әлеуметтік алауыздық қоздырды» (Қылмыстық кодекстің 174-бабы), «қасақана жалған ақпарат таратты» (Қылмыстық кодекстің 274-бабы) және «митингтер ұйымдастыру тәртібін бұзды» (ҚК-нің 400-бабы) бойынша айып тағылды.

Сонымен қатар, сот Макс Боқаевқа үш жылдық әкімшілік қадағалау орнатқан. Боқаев пен оның қорғаушысы Жанар Сүндетқалиева апелляциялық шағым түсірді. Қаралу мерзімі әлі белгісіз.

ORDA.KZ белсендіге өз естеліктерімен бөліскен батылдығы үшін алғыс білдіреді. Макс Боқаев журналист Сәния Тойкенмен видео сұхбатында абақтыдағы өмірі туралы айтады. Біз оқырмандарға қаз-қалпында ұсынуды жөн көрдік.

Сұхбат алған Сәния Тойкен.