Мәскеу мұрағатынан Жаһанша Досмұмедұлының дипломдық жұмысы табылды

Жаһанша Досмұхамедұлының дипломдық жұмысы сол кездегі қазақ даласында қолданыста болған құқықтық нормаларға арналған.
Құнды олжаны Халықаралық қазақ-түрік университетінің аға оқытушысы Мұхтар Исаев тапты. Ғалым Ломоносов атындағы Мәскеу мемлекеттік университетінде тағылымдамадан өткен, бұл турлы Хабар 24 көрсетті.
«Алаш Орда» партиясы жетекшілерінің бірі Жаһанша (Жанша) Досмұхамедовтің дипломдық жұмысы 1910 жылмен берілген. Ол осы дипломдық жұмысын Мәскеу императорлық университетінің заң факультетінде қорғады.
«Диплом төрт бөлімнен тұрады. Онда қазақ даласында қолданыста болған құқықтық нормалар сипатталады, автор олардың теориялық негіздемесін келтіреді», — дейді Исаев.
Ғалым еңбектің ғылыми мәні зор деп есептейді. Жаһанша Досмұхамедұлы өз дипломында патшаның отаршылдық режимі орнатқан тәртіп пен дала заңнамасының айырмашылығын көрсетеді.
«Дала заңдары қазақ халқының ғасырлар бойы қалыптасқан дәстүріне негізделген. Автор оларды талдап, оң және теріс жақтарын көрсетеді. Оның пікірінше, қазақтың дәстүрлі құқығы адам қадір-қасиетін құрметтеуге негізделген», – дейді Мұхтар Исаев.
Жаһанша Досмұхамедұлы университетті бітіргеннен кейін Орал қаласында қызмет етті. Жергілікті баспасөзде ол дипломдық жұмысынан үзінділер жариялап, патша өкіметінің масқарасын шығарды, сондықтан Томскіге кетуге мәжбүр болды. Ал 30-жылдары Жаһанша саяси қуғын-сүргіннің құрбаны болды. Зерттеушінің айтуынша, мұрағаттарда Қазақстан тарихына жарық сәуле түсіретін тағы да көптеген құжаттар сақталған.
Жаңалықтар
- Қазақстанда алғаш рет Ұстаздар күні 5 қазанда тойланады
- Шопан даладан зымыранның сынықтарын тапты
- Қазақстан азаматы терроризм ісі бойынша сотталды
- Алматыда жылжымайтын мүлік салығы бойынша қарыз 735 млн теңгеден асты
- Ақтау теңіз порты өзінің халықаралық мәртебесін қайтарды
- Қытай шахтасындағы өрттен 16 адам қаза тапты
- Пашинян ҰҚШҰ-ның тиімсіздігі туралы айтты
- Түркістан облысында мектеп оқушылары төбелес шығарды
- Қарабақтан Арменияға 1050 адам келді
- Латвия екі жылдан кейін барлық орыс тілді БАҚ-тарды жабады
- ШҚО дәрігерлері бір ай бойы денесінің 79 пайызын күйік шалған сәбидің өмірі үшін күресуде
- Францияда полицияның зорлық-зомбылығына қарсы шерулер өтіп жатыр
- Мағжан Шамшадин 2023 жылғы Азия ойындарында қола жүлде алды
- Google және Nike жетекшілері қатысқан семинар. Силикон алқабының гурусы Астанада кәсіпкерлерді оқытады
- Прокуратура пайдаланылмай жатқан жайылымдарды мемлекетке қайтарды
- Қарқаралыда саңырауқұлақ теріп жүріп жоғалған адамның мәйіті табылды
- Семейде қазандықтарды жөндеу кезінде қаржы ұрлығы анықталды
- Петропавл қаласының тұрғыны қытай дәрісін ішем деп есінен танып қалды
- Қазақстан Президенті резиденциясы балалар лагеріне айналады
- Қытайда өтіп жатқан Азия ойындарында Қазақстан қоржынына алғашқы медаль түсті