Мәжіліс депутаты Ұйғыр ауданының атауын өзгертуді ұсынды

Мәжіліс депутаты Бақытбек Смағұл Ұйғыр ауданының атауын Қарадала немесе Шарын деп өзгертуге ұсыныс жасады.
«Бұл мәселе көп жылдан бері талқыланып келеді. Қоғам белсенділері бірнеше рет хат жазған. Бұқаралық ақпарат құралдарында қаншама мақалалар жарияланды. Халық «бұл ескі мәселе Жаңа Қазақстанға ауыса ма?» деп жиі сұрайды» дейді депутат.
Смағұл айтып отырғанының барлығы тек халықтың пікірі екенін алға тартты. Ғалымдар мен зерттеушілер ұйғыр ауданының атауын өзгертуді негіздеу үшін бірқатар дәлелдер келтірді.
Мамандардың бірінші уәжі – аудандарға ешбір этностың аты берілмеуі керек. Өйткені бұл жағдайда аймақ эксклавқа айналады. Аудан атауы кеңестік «бөліп ал да, билей бер» деген айлакер саясатының жемісі болса керек.
- Эксклав – елдің негізгі аумағынан бөлініп, басқа мемлекеттермен қоршалған егеменді емес аймақ.
Депутаттың айтуынша, мұндай атау жанама болса да өңірдегі әлеуметтік шиеленістерге ықпал етуде. Кейде тұрмыстық ұрыс-керіс кезінде «аймақтың иесі кім екенін ұмытпа» деген зиянды даулар айтылады екен.
«Осылайша, үйлер арасындағы үйреншікті жанжал саяси сипат алады. Ендеше, облыс атын өзгерту арқылы тұрмыстық дау-дамайды саясаттандыруды тоқтатамыз» деп жазды Смағұл.
Үшіншіден, Ұйғыр ауданы Қазақстандағы белгілі бір халықтың атын алып жүрген бірден-бір аймақ болғандықтан, басқа этностардың бұл аймаққа өз ұлтының атын сұрамайтынына кепілдік жоқ.
Смағұл Қазақстан картасында Ұйғыр ауданының болуы әлем жұртшылығын әбігерге салады деп алаңдайды. Олар бұл жерде ұйғыр мемлекеті бар деп ойлауы мүмкін.
«Бесіншіден, атын өзгерту 1881 жылғы Петербург келісімінің негізінде Қытай билігінің қуғын-сүргінінен құтылып, қазақ жеріне қоныстанған бақытты ұйғырлардың қазіргі ұрпағы тарапынан қазақ халқына деген алғыстың белгісіне айналады. Сондықтан кітапты көп оқитын, бауырмал жергілікті тұрғындар аудан атауын өзгертуді қолдайды» дейді Бақытбек Смағұл.
Жергілікті халық үшін бәрі сол қалпында сақталады: ұйғыр тілінде оқытатын мектептер мен ұйғыр газеттері жұмысын жалғастырады, ұйғыр мәдениетін дамытуға жағдай жасау жалғасады.
Депутат аудан атауын «Қарадала» немесе «Шарын» деп өзгертуге шақырды. Неге Шарын? Өйткені бұл аймақта Шарын өзені ағып жатыр және Шарын шатқалы орналасқан. Бақытбек Смағұл қоғам өкілдеріне сілтеме жасай отырып, Ұйғыр аймағын Шарын немесе Қарадала ауданы деп өзгерту келешегі бір ұлттың қалыптасуына септігін тигізеді деп есептейді.
Жаңалықтар
- «Азаттық радиосы» журналистері Сыртқы істер министрлігін сотқа бермек
- Алматы тауларында жоғалған ҚБТУ студентінің мүрдесі табылды
- Дикий Арманның сыбайласы Дубайдан экстрадицияланды
- Тоқаев Назарбаев айырылған лауазымға ие болды
- Ресейде тағы бір қазақстандықты «мемлекетке опасыздық жасады» деп 17 жылға соттады
- Алматы облысында 10 жастағы баланы иттен құтқарып қалған тұрғын марапатталды
- Назарбаев дәуірінің ізі: ҚТЖ-ның жаңа басшысы Талғат Алдыбергенов туралы не белгілі?
- Жамбыл облысының тұрғыны көмекке келген фельдшердің кеудесіне оқ атты
- Маңғыстаудағы кен орнында бұрғылау мұнарасы құлады
- 13 мүрде шыққан Almaty Hostel-ге қатысты үкім: Неге көп сұрақтар жауапсыз қалды?
- Қажылыққа жинаған ақшасын мұқтаж жандарға үлестірген 94 жастағы ақсақалға Меккеге жолдама сыйланды
- Шенеуніктің шымбайына батқан сын: Ұлытау облысының әкімі көпбалалы анадан 495 мың теңге өндіріп алмақ
- «Орданы» аждаха жұтпақ: Гүлнәр Бажкенова тәуелсіз басылымды қалай тартып алғалы жатқандарын айтып берді
- «Екінші мәрте»: Оңтүстік Кореяның экс-президенті қайтадан қамауға алынды
- Астанада Үкімет үйіне өрт қойған 24 жастағы ер адам ұсталды
- «Мен күйеуімді жақсы көремін»: Qurt-тың жұбайы зорлық туралы шағымын қайтарып алды
- Тоқаев Трамптың баж салығына қатысты хатына жауап қайтарды
- Перизат Қайраттың тергеу изоляторында соққыға жығылғаны жалған болып шықты
- Джулли Стаффт АҚШ елшісі болуы мүмкін
- БҰҰ Гүлнәр Кәрімованың қамауға алынуын заңсыз деп тапты