«Тәрбие басы – тіл». Өзін қазақ деп білетін иран қызының әңгімесі

cover Сурет Саиданың жеке мұрағатынан

Саида Түркістан облысы Бәйдібек ауданындағы Боралдай ауылында дүниеге келген. Аралас ұлтты отбасында тәрбие көрген: әкесінің ұлты - иран, анасынікі - орыс. «Өзін қазақ деп білетін» арумен Orda.kz тілшісі әңгімелесті.

КСРО кезінде Саиданың анасының ата-апасы, әкесінің ата-анасы репрессияға ұшырап қоныс аударған. Әкесі де, анасы да Қазақстанда туған.

24 жастағы Саида қазіргі таңда өз шаңырағын көтеріп үлгерген. Бір сүйкімді ұлы бар, қазір екіншісіне аяғы ауыр.

Сурет Саиданың жеке мұрағатынан

Ол үйде ұлына бас-көз болып қана қоймай, өзін танытуға талпыныс жасап жатыр. Ол кішігірім кафетерий ашуға ниетті. Оның «ерекшелігі болады» дейді, бірақ қандай ерекшелік екені әзірге жұмбақ. Бір белгілісі ол әлі Қазақстанда дамымаған. Қазір арманын мақсатқа айналдырып, шетелден қажетті құрал саймандарға тапсырыс беріп қойған.

Саида кезінде Петропавл қаласының Қазақстан Халқы Ассамблеясының жастар қанатының мүшесі болып, түрлі іс-шараларға, түрлі патриоттық, халықаралық форумдарға, лагерлерге, жазғы мектептерге қатысып жүрген.

Сурет Саиданың жеке мұрағатынан

Саида колледжді бітірген бойда елордаға бет алған. Қазіргі таңда осында тұрады. Отбасында мемлекеттік тілде сөйлегенді жөн санайды.

– Қазақ тілінде еркін сөйлеймін, балам да қазақша сөйлейді. «Тәрбие басы – тіл» деп Махмұд Қашқари өсиет қалдырған. Қазақ ауылында тұрғаннан кейін, көршілеріміздің балаларымен ойнап, көшеде жүріп қазақ тілін меңгердім, сосын ата-анам қазақ сыныбына берген, сол жақтан тәлім-тәрбие алып шықтым, - дейді Саида.

Сурет Саиданың жеке мұрағатынан

Оның айтуынша, қазақ тілін меңгеруде еш қиындық көрмеген. Себебі, өсіп-өнген ортасында қазақ тілін үйренуге барлық жағдай болған.

- Қазақстанда тұрып қазақ тілін үйренгісі келетіндер барлығын өз ортасынан бастауы керек. Ән, өлең, фильм, кітап, курстар оқу керек. Бүгінгі күнде ғаламтор желісінде тіл үйрететін мағлұматтар толып жатыр. Шын мәнінде қазақ тілін оқығысы келетін адам үйренудің тәсілін табады, - дейді ару.

Саида онымен қоймай қазақ, орыс, ағылшын, парсы тілін біледі, енді оларды тереңірек игеру үшін қосымша курстарға барамын деп отыр.

- Мен қазақ әдебиеті мен мәдениетіне қызығамын, тіпті құрметтеймін десем де болады. Қазақ әдебиетін жиі оқып тұрамын, - дейді Саида.

Қазақ тілінде тілшімен жеңіл тілдескен Саида парсы тілінде де сөйлей алады, бірақ кейде оны түсінбей жатады.

- Айналамда парсы тілінде сөйлейтіндер бар, алайда жақын туыстарымның арасында ешкім сөйлемейді. Өзім үшін тереңірек меңгергім келеді.

Сурет Саиданың жеке мұрағатынан

«Өзін қазақ деп білетін» ару туып-өскен жеріне қызмет етуге дайын екенін айтты.

– Бұл менің туған жерім, мен өзімді «қазақ» деп білемін. Мүмкін бұл сөздер біреу үшін өрескел көрінер. Бірақ менің күйеуім – қазақ, балам – қазақ. Барлығымыз осында тұрамыз, елімізге қызмет етеміз. Шет елдерге турист ретінде шығып тұрғанымыз болмаса, басқа жаққа қоныс аударатын ойымыз жоқ, - деді Саида.

Анасының ұлты - орыс, әкесінің ұлты - иран бола тұра, жүрегі «қазақ» деп соққан ару «бұрындары адамдар сырт келбетіме қызыға қарап, қазақ тілінде еркін сөйлейтініме тәнті болатын» дейді.

Жаңалықтар

барлық жаңалықтар