Ресей Қазақстандағы АЭС құрылысын бопсалау үшін пайдалануы мүмкін

The Insider сарапшылары Росатом мен Ресейді бопсалады және уранды саяси қысым үшін пайдаланды деп айыптаған мақала жариялады.

Олар «Росатомның» толық құнын өтейтін мемлекеттік несиелер жүйесі бойынша шетелде атом электр стансаларының құрылысына қатысуға дайын екенін атап өтті. Ресейлік салық төлеушілер есебінен елдердің атом электр стансаларынан бас тартуына іс жүзінде ешқандай себеп жоқ. Алайда мұндай жомарттық сыртқы саясат тұтқаларын жасырады.

Анықталғандай, Ресей станса құрылысымен қатар оның жұмысына қажетті ядролық отынды жеткізуге келісім-шарт жасасуды талап етеді. Енді Ресей елдерге саяси қысым жасай отырып, ядролық отынның экспортын кез келген уақытта шектей алады. Электр стансасының жабдықтарын ресейліктен американдық немесе еуропалық елдер өніміне ауыстыру қымбатқа түсетіні және өте қиын екені атап өтілді.

Бұл ретте Ресей Федерациясы уран байыту бойынша әлемде көш бастап тұр. «Росатом» атом электр стансаларына отын ретінде пайдалану үшін оны өңдеу үшін әлемдік нарықтың 45%-дан астамын бақылайды. Энергетика және экономика саласының сарапшысы Әсет Наурызбаев бұдан бұрын Ресей Қазақстанда атом электр стансасын салса, жанармай штангасын шығаратын технологиямен елімізді Росатомға байлап қоя алатынын атап өткен болатын.

Сонымен бірге The Insider сарапшылары Мәскеудің Ресейдің аймақтағы қатысуын күшейту үшін Қазақстандағы атом электр стансасының құрылысына шынымен де қатысқысы келетініне сенімді. Осылайша, Владимир Путин Қазақстан Республикасында станса салуды екі рет жария түрде ұсынды. Қазіргі уақытта Ресей 12 елде 35 энергоблокты салуда. Оның ішінде тек жетеуі ғана белсенді түрде салынуда – Үндістанда, Бангладеште, Түркияда, Қытайда және Ресейде.

Бұған дейін «Самұрық-Қазына» қорының басқарма төрағасы Алмасадам Сәтқалиев Қазақстанда атом электр стансасының (АЭС) құрылысын бірнеше елдің компаниялары кіретін халықаралық консорциумға беру туралы шешім қабылданғанын айтқан болатын. Олардың қатарында Ресей де болуы мүмкін.