Асанәлі Әшімов желтоқсаншыларды қалай «қаралады»?
Фото: әлеуметтік желіден
Журналист Асылхан Мамашұлы қалың көпшілікке 1986 жылғы Желтоқсан оқиғасына арналған «Қилы кезең» жобасының екінші бөлімін ұсынды. Ол бұл шығарылымда желтоқсаншыларды айыптаған мәдениет өкілдерін жіпке тізді. Көтеріліске шыққан қазақ жастарын маскүнем мен нашақорға теңегендер қатарында танымал актер Асанәлі Әшімов, әнші Ермек Серкебаев, ақындар Ғафу Қайырбеков пен Қалижан Бекхожин бар, деп хабарлайды Orda.kz.
1986 жылы желтоқсан айының 21-і күні Вечерняя Алма-Ата газетіне «Бізге өте ауыр» («Нам горько») дейтін үндеу жарияланды. Үндеуде:
«Ұлтшыл пиғылдағы элементтердің айдап салуымен есірткі мен ішімдікке еліткен жастар қоғамдық тәртіпті өрескел бұзып, өрт қойып, қиратумен айналысты. Еш кінәсіз адамдарды ұрып-соқты» деп жазылған.

Сонымен қатар, желтоқсаншы жастардың артынан неше түрлі шым-шытырық жалған оқиғалар тараған. «1-Алматыда орыс балабақшаларындағы балаларды өртеп, қырып кетіпті» деген жалған ақпараттар желдей ескен. Тіпті бұл жаға ұстатар ақпараттар көшеде айқайлап айтылып, елді шошытқан.
Енді газет бетіндегі үндеуге қайта оралайық. Хатқа қол қойғандар:
Актер Асанәлі Әшімов, әнші Ермек Серкебаев, ақындар — Ғафу Қайырбеков пен Қалижан Бекхожин, академик Мұрат Айтхожин және Г.Диханбаева мен М.Ахметова деген екі жұмысшы. Хат иелері қазақ жастарының көтеріліске шыққан әрекетіне ұялып отырғандарын да жазған.

Айта кетейік, Дос Көшімнің сөзінше, ақын Қадыр Мырза Әли қол қоюдан бірден бас тартыпты.
Желтоқсан оқиғасына қатысқан саясаткер Дос Көшім сол кездері бұл үндеуді жасағандарға ашуланғанын жасырмады. Бұл үндеу 3 газетке жарияланыпты.
Асылхан Мамашұлының айтуынша, бірнеше жылдардан кейін үндеу авторларының бірі — Ғафу Қайырбеков ол хатты өзінің сыртынан жазып жібергенін, өзі қол қоймағанын айтып ақталған. Белгілі актер Асанәлі Әшімов те солай айтып басын ала қашыпты. Актер Дос Көшімге хабарласып, үндеу жарияланған уақытта басқа қалада болғанын айтқан. Сонымен қатар, «осы тақырыпта газет-журналдарда менің атымды жаза бересің» деп ренжіген.
«Қандайда бір оқиға не бастама пайда бола қалса, зиялы қауымның атынан үндеу жариялау Кеңес Үкіметінің дәстүрлі саясаты болатын», — деді Асылхан Мамашұлы.
Жаңалықтар
- Санитарлық дәрігердің қаулысы: Астанада тұмау белгілері бар балалар мен ұстаздар сабаққа жіберілмейді
- Ақтаудағы аялдамалардың бірінен ер адамның мәйіті табылды
- Алдағы аптада Алматыда минус 21 градус суық болады
- АҚШ Қарулы Күштері Латын Америкасындағы есірткі картельдеріне әуе шабуылын бастайды
- Берік Уәли онлайн ойынның кейіпкері болады
- Орталық Азияға астық экспорты: Өзбекстанның қамбасы лық толды, Қазақстан жаңа шешім іздеуде
- Қазақстанның үш облысында ауа райына байланысты жол қозғалысы шектелді
- Гоада клубтан шыққан өрт 25 адамның өмірін жалмады
- Зеленский Уиткоффпен және Кушнермен Ресейдің жаңа шабуылының қаупі туралы телефон арқылы сөйлесті
- Қазақтың жас таеквондашысы Бейбарыс Қаблан әлем чемпионы атанды
- Түркістанда жұдырығы жуан шенеунік қызметінен айырылды
- Алматыда түнде болған алапат өрт сөндірілді
- Батырхан Төлеуғали жастар арасында таеквондодан әлем чемпионы атанды
- Жолдарда полиция бірнеше есе көбейді
- Лисаковскідегі бала зорлағыш өмірінің соңына дейін түрмеге тоғытылды
- Жағармай үшін өмірін жақты: Әскери бөлім қоймасының меңгерушісі тоғыз жылға сотталды
- Алматы облысындағы Нарынқол шекара бекетінде әскери қызметші мен баласы қаза тапты
- ТЖМ еліміздің оңтүстігіндегі жер сілкінісінен кейін нысандар мен ғимараттарды тексерді
- Бас прокуратура алаяқтардың жаңа «әдісі» туралы ескертті
- Алматы кәуапханаларында экологиялық және санитарлық бұзушылықтар анықталды